2019 yılında çıkan The Act bir tür suç dizisi ve IMDb puanı yazıyı yazarken baktığımda 8.2’ydi. Dizide bir cinayet ve çocuk istismarının bambaşka bir boyutu olan bir rahatsızlık var. Bu yazıda da bu konuya biraz daha yakından bakacağız.
Kısaca Dizinin Konusu
The Act dizisi konu olarak binbir türlü hastalıkla boğuşan Gypsy Rose ve bu zorluklarla mücadelede onu hiç yalnız bırakmayan annesi Dee Dee’nin hayatını anlatıyor. Ancak iş tam olarak göründüğü gibi değil. Zira dizinin ilk bölümünde anlıyoruz ki hastalıkla boğuşan kız ve fedakar anne hikayesi birden istismar edilen çocuk ve onun hayatıyla oynayan anne hikayesine dönüşüyor.
Dizide Gypsy’nin lösemiden reflüye, şeker alerjisinden kas disforisine onlarca hastalığı var. Ancak bunların doktorlar tarafından konmuş tanılar olduğunu doğrulamak mümkün değil. İşin gerçeğinde Gypsy’nin annesi olan Dee Dee bu hastalıkları uydurmuş ve kızını da hastaymış gibi davranmaya zorluyor. Bu sayede onlarca insandan bağış topluyor. Elbette kızını da bu şekilde davranmaya ikna etmiş ve küçük yaşlarda Gypsy de nispeten bu durumu çok garipsemiyor.
Gypsy büyüdükçe durumdan daha da rahatsız oluyor ve yaşı büyüdükçe ve internetle tanıştıkça özgürlüğünün peşine düşüyor. Bu duruma annesinin tepkisi çok sert oluyor ve dizinin ilk bölümünde de gösterildiği üzere olaylara bir de cinayet denklemi ekleniyor.
Bir Tür İstismar Çeşidi: Munchausen by Proxy Sendromu(MBPS)
Şimdi gelelim işin psikoloji kısmına… Çocuğunu çok acımasız bir şekilde tekerlekli sandalyeye mahkum eden, ihtiyacı olmamasına rağmen pek çok ilacı içiren kısacası bir çocuğun hayatını mahveden bir annenin yaptıklarına verilen bir isim de var; Munchausen by Proxy Sendromu(MBPS). Böyle çok havalı dursa da ismine Bir Başkasına Yüklenen Yapay Bozukluk da deniyor. Hastalık kısaca şöyle tanımlanabilir; anne ya da bakımverenin çocukta bir veya birden çok hastalık ve hastalık belirtisi uydurması ve bu nedenle de doktor doktor gezmesi. İstismar edilen çocuğun hayatını alt üst eden hatta ölüme götürebilecek kadar ciddi bir sorun MBPS. İşin doğrusu diziyi izlerken ben Gypsy’nin hayatını düşününce fazlasıyla irkildim ve rahatsız oldum. Gerçekten çarpıcı bir hikaye olduğunu düşünüyorum. Hikaye hikaye diyorum ama aslında dizinin senaryosu gerçek bir hikayeye dayanıyor. Bu bahsettiklerim çerçevesinde diziyi izlemenizi tavsiye ederim. Kısaca bahsettiğim hastalık bilgisi de diziyi izlerken olayları yorumlamanıza kavramanıza bir katkıda bulunabilir.
Dizinin Hikayesi Kurgu Değil Gerçekten Yaşanmış
Dizinin konusunu ilginç yapan şeylerden birisi de olayların kurgu değil gerçek bir hikayeye dayanıyor olması. Dizide de bu hikayeye çok çok yüksek oranda sadık kalınmış. Anlatılan hikaye gerçekten yaşanmış hatta HBO bunu bir belgesele de dönüştürmüş; Mommy Dead and Dearest (2017). Yaşanan olayın Posta gazetesindeki haberini okumak isterseniz şu linkten ulaşabilirsiniz. Meraklısı için de belgeselin fragmanını aşağıya iliştiriyorum.